Το έργο PCI 3.24 «Σύστημα Αντλησοταμίευσης στην Αμφιλοχία» βρίσκεται στο Δήμο Αμφιλοχίας του Νομού Αιτωλοακαρνανίας στην Στερεά Ελλάδα. Αποτελείται από δύο ξεχωριστούς ταμιευτήρες τοποθετημένους σε υψηλότερη στάθμη, «Άγιος Γεώργιος» και «Πύργος», καθώς και έναν κοινό ταμιευτήρα σε χαμηλότερη στάθμη, την υφιστάμενη λίμνη Καστρακίου (ιδιοκτησία της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού-ΔΕΗ).

Ο ταμιευτήρας Άγιος Γεώργιος έχει ωφέλιμο όγκο περίπου 5 x 106 m3, εγκατεστημένη ισχύ (λειτουργία γεννητριών): 460 MW (4 αναστρέψιμες μονάδες), εγκατεστημένη ισχύ (λειτουργία αντλιών): 496 MW. Ο ταμιευτήρας Πύργος έχει ωφέλιμο όγκο περίπου 2 x 106 m3, εγκατεστημένη ισχύ (λειτουργία γεννητριών): 220 MW (2 αναστρέψιμες μονάδες), εγκατεστημένη ισχύ (λειτουργία αντλιών): 234 MW.

Ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός θα εγκατασταθεί σε δύο ανεξάρτητους σταθμούς παραγωγής κοντά στη βορειοανατολική όχθη της λίμνης Καστρακίου. Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του συστήματος είναι περίπου 680 MW (παραγωγή) / 730 MW (άντληση) και η καθαρή ετήσια παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια είναι 816 GWh. O συνολικός προϋπολογισμός του έργου αναμένεται να ξεπεράσει το ποσό των 500 εκ. ευρώ.

 

Συστήματα αντλησοταμίευσης

Τα συστήματα αντλησοταμίευσης προσομοιάζουν σε μια μεγάλη επαναφορτιζόμενη μπαταρία. Η λειτουργία τους βασίζεται στην αποθήκευση της βαρυτικής δυναμικής ενέργειας του νερού μέσω της άντλησής του από ταμιευτήρες χαμηλής στάθμης σε ταμιευτήρες υψηλότερης στάθμης. Αποτελούν την πιο ώριμη τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας, αφού λειτουργούν ανεξαρτήτως καιρικών φαινομένων. Οι ταμιευτήρες που χρησιμοποιούνται είναι μικρότεροι σε μέγεθος από τους συμβατικούς και με μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, υπό την προϋπόθεση ότι χρησιμοποιείται τουλάχιστον ένας υφιστάμενος ταμιευτήρας. Η μονάδα αντλησοταμίευσης μπορεί να εκκινήσει σε λίγα μόλις λεπτά, παρέχοντας έτσι άμεσο ενεργειακό ανεφοδιασμό σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Τα τελευταία χρόνια, η χρήση αντλησοταμιευτήρων έχει συμβάλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Τα συστήματα αντλησοταμίευσης παρέχουν στο ενεργειακό δίκτυο μεγαλύτερη ευελιξία και ισορροπία μέσω της υποστήριξης έναντι των αυξομειώσεων της παραγόμενης ενέργειας, καθιστώντας έτσι δυνατή την είσοδο ανανεώσιμων πηγών και επιταχύνοντας την «απανθρακοποίηση» του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, εξασφαλίζοντας περισσότερη ασφάλεια και αποδοτικότητα στη μεταφορά και διανομή του ηλεκτρικού ρεύματος (μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης απρογραμμάτιστων κυκλικών βρόχων, συμφόρησης στο δίκτυο, εναλλαγών τάσης και συχνότητας), συμβάλλοντας έτσι στην σταθεροποίηση των τιμών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και την εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού.

Η αποθήκευση ενέργειας μέσω άντλησης αποτελεί την πλέον οικονομικά αποδοτική τεχνολογία διαθέσιμη σήμερα για την αποθήκευση ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα. Παρά τις υποσχόμενες εξελίξεις σε άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, η αντλησοταμίευση αποτελεί τη μόνη μέθοδο που υπόσχεται οικονομικά αποδεκτή αποθήκευση ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα.Επιπλέον, με περίπου 80% συντελεστή απόδοσης, οι μονάδες αντλησοταμίευσης έχουν τον υψηλότερο βαθμό απόδοσης συγκρινόμενες με άλλες μονάδες παραγωγής ενέργειας.

Τα οφέλη του έργου

Το Ελληνικό ενεργειακό δίκτυο δεν έχει την απαιτούμενη ευελιξία και σταθερότητα για να επιτρέψει την διείσδυση των διαλειπουσών ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Η κύρια παραγωγή βασίζεται σε συμβατικές θερμικές μονάδες (λιγνίτη και συνδυασμένου κύκλου) με υψηλά τεχνικά ελάχιστα και αδυναμία προσαρμογής σε συχνές αυξομειώσεις ισχύος. Η παρουσία μονάδων αντλησοταμίευσης είναι απαραίτητη για την ασφαλή παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και ως εφεδρεία στη διαλείπουσα παραγωγή ενέργειας από τις ανανεώσιμες πηγές, για να διασφαλιστεί η αποδοτική ενσωμάτωση των ΑΠΕ και η καλύτερη προσαρμογή της λειτουργίας των θερμικών μονάδων, αφού μπορούν να προσφέρουν αποθηκευτική ικανότητα σε μεγάλη κλίμακα, καθώς και ορισμένες ξεχωριστές Επικουρικές Υπηρεσίες στο σύστημα. Πέρα από ηλεκτρικό ρεύμα το Σύστημα Αντλησιοταμίευσης παρέχει και άλλες υπηρεσίες στο σύστημα, όπως ρύθμιση συχνοτήτων και τάσης, στρεφόμενη εφεδρεία, επανεκκίνηση του συστήματος μετά από ολική διακοπή (blackstart), αυτόματος έλεγχος ενεργοποίησης από απόσταση, αναπλήρωση απωλειών δικτύου και ενεργοποίηση ελέγχου έκτακτης ανάγκης. Η αντλησιοταμίευση αποτελεί την πιο ώριμη και αξιόπιστη τεχνολογία, κατάλληλη για υψηλές απαιτήσεις αποθηκευτικής ικανότητας, τόσο από τεχνικής όσο και από οικονομικής πλευράς.

Το έργο συμβάλλει θετικά στην εσωτερική αγορά ενέργειας και την εθνική οικονομία μέσω της μείωσης του ελλείμματος των εισροών (κυρίως φυσικό αέριο) και των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ως αποτέλεσμα της καύσης λιγνίτη). Η παρουσία της υδροηλεκτρικής παραγωγής ενέργειας σε ένα διασυνδεδεμένο δίκτυο μεταφοράς συνεισφέρει στη μείωση της μεταβλητότητας και της αβεβαιότητας της αιολικής ενέργειας, παρέχει σταθερή ισχύ και συνεπάγεται σημαντικά οικονομικά οφέλη για την αγορά του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι παραπάνω συνεισφορές στο ενεργειακό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας για την ολοκλήρωση της Εσωτερικής Αγοράς Ενέργειας. Η ύπαρξη μιας ανταγωνιστικής αγοράς έχει στόχο να προσφέρει στους Ευρωπαίους καταναλωτές μια λύση πιο συμφέρουσα σε σχέση με την εισαγωγή καυσίμων και να καταστήσει την αγορά προσιτή σε όλους τους παραγωγούς, ιδιαίτερα εκείνους που επενδύουν σε μορφές ανανεώσιμης ενέργειας.

Η συμβολή του έργου στην αειφορία είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς συνεισφέρει στην κατάκτηση του στόχου της ΕΕ για 20% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020. Επιπλέον, ο ταμιευτήρας υπολογίζεται να συνεισφέρει στην αύξηση τόσο της βιοποικιλότητας όσο και των πληθυσμών συγκεκριμένων ομάδων ή ειδών που επωφελούνται από περιβάλλοντα νερών μεγαλύτερου βάθους με χαμηλά ποσοστά ροής και μαλακό υπόστρωμα. Η δημιουργία τέτοιων συνθηκών αναμένεται να είναι αποτέλεσμα της σταδιακής αύξησης των αποθέσεων στον πάτο του ταμιευτήρα. Στην περίπτωση ειδών ή ομάδων που καταλαμβάνουν πιο ευρύ χώρο όπως θηλαστικά, ερπετά, πτηνά κλπ, ο ταμιευτήρας αναμένεται να λειτουργεί θετικά αυξάνοντας την συνολική βιομάζα της τροφικής αλυσίδας.

Η υλοποίηση του έργου δύναται να συνεισφέρει σημαντικά στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας. Ο Κύριος του Έργου θα προσπαθήσει να αναπτύξει πρωτοβουλίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και προοπτικές του τόπου. Επιπροσθέτως, επιλέγοντας, όποτε αυτό είναι δυνατό, την αξιοποίηση τοπικών κατασκευαστών και προμηθευτών, τόσο κατά τη διάρκεια της φάσης κατασκευής όσο και της λειτουργίας, το έργο αναμένεται να ωφελήσει άμεσα και έμμεσα την οικονομία στους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται. Τέλος, ο σχηματισμός της λίμνης και η βελτίωση των δρόμων πρόσβασης μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη νέων εγκαταστάσεων ψυχαγωγίας στην περιοχή και να προσελκύσουν επισκέπτες και τουρίστες.